Mahiwas buda hararom an sakop kan tataramon na pagpadaba, kaya kun minsan dipisil ladupon an konseptong ini.

Pagpadaba saná ngani nin nagkapira mapagal na, pàno pa kun banwaan pa an paghururunan, asin an pagpadabang ini duman sa mga pigdadaug-daog na sektor? Bago ako nagin organisador sa komunidad, hayàpit su sakong pagsabot kan pagpadaba o love for people. Dai ko aram kaidto na may termino palan na romanticizing the poor o pagbugtak sa mga pigdadaug-daog sa sarong kamugtakan na harayo sa reyalidad. Halimbawa, an paghiling sainda na gabos sinda mabúot o dai nakakakulog nin kapwa o sa lugar ninda aatamanon ka ninda, dai pakukulugon an buót mo. Dakol pang halimbawa nin pagbugtak sainda sa sarong dream-like na sitwasyon, na sa katapustapusi, kun dai mabago an romanticizing na ini, dai kita makakatabang sa pagtalubo kan kaisipan kan sektor na iyo an kadaklan kan populasyon ta.

Ulang sa pagpadaba an romantisismo ta dai ini nakagamot sa tunay na pinagigikanan nin kadaihan na iyo an inhustisya. Kaya kun papadanayon an paghiling sa mga pigdadaug-daog, na maluya sinda kaya dai sinda dapat paghanapan nin mas dipisil na papel sa sosyudad, dai ini makakatabang sa saindang pag-uswag. Sa ibong na puró kan romantisismo iyo an pag-agyat na magkaigwa kita nin respeto na kakayahon kan nasa mga tios sektor na magmukna kan reyalidad na tama para sa sainda kun an mga oportunidad yaon sa sainda. Respeto sa kakayahan ninda an pinakatungtungan kan pagtrato sainda kun gusto tang magrambong an saindang mga kakayahan.

Gari may mahapot kun pàno mag-asenso an dai nakapag-adal. An simbag kan hapot, respeto giraray. Gabos na tawo may darang man-iba-ibang tibay kan namundag. Maski dai nakapag-adal, yaon an tibay na iyan, turog saná. Kun may respeto kita na makakaya nindang makaukod kun tawan sinda nin oportunidad, mahihiling tang matubo an tibay nindang nagtuturog. An tamanyo kaya kan satong sosyudad, nakaangkla pirmi sa pormal na edukasyon. Anuman na luwas sa istruktura kan eskwelahan, kan kolehiyo, kan diploma, o mga bagay na may relasyon digdi, minaluwas na dai nang saysay, maluyang klase. An pagpadaba nin sektor iyo an kakayahan na patiulubon an mga nagdadanay na paghiling na kontra sa interes nin sektor. Dai nakapag-adal? An simbag: Pwedeng makaukod na bako sanáng sa eskwelahan. May mga eksperto pa man o mga madudunong na handang magtabang sa mga tios. Hahanapon saná an mga ekspertong ini.

Saro pang konsepto nin pagpadaba iyo an paghiling sa sadiri ta na kun gusto tang magtabang sa mga mayung-mayo, bako kitang superman o superwoman. Bakong sarong tawo an masalbar kan kadaklan. Sarong dakulaon na ulang sa pagtubo kan mga tibay nin mga tawo an may nangangako na sinda an maresolbar kan problema ninda. Nadangog ta baga sa ibang kandidato kun oras nin kampanya an pagsabing: “Sagot kita”—ako an bahala saimo. Sarong messianic tendency ini na dakulang ulang sa totoong pagpadaba sa kadaklan. Kun matabang kita sa mga tios na komunidad, sarong kaisipan na babantayan ta an messianic tendency. Halimbawa gustong magsurat sa gobyerno an mga tao. Maski gusto ta nang gibuhon an surat tanganing madali, isipon ta na oportunidad ining makaukod magsurat an mga tawo. Tukduan ta sindang magsurat ki petisyon o resolusyon. Maluhay sa primero pero pag nakapagsurat sinda, sa masunod may kusog ki buót na sinda na sinda na mismo an magsurat. An pagpadaba tataong maghalat; tataong magpasensya.

May mga ugali sa komunidad na dipisil pasensyahan kun dai ta aram an dalagan kan isip kan mga pigdadaug-daog. An psychology of the oppressed sarong giya na resulta kan haloy na pag-adal kan Brasilenyong edukador sa si Paulo Freire kun nata an sektor nin mga pigdadaug-daog haros parepareho an paghiling sa reyalidad. Dakol na marhay an ugali sa sektor nin kinapobrehan pero mas makakatabang kun maintindihan ta man an mga ugaling magabat sa pakiiba sainda. Saro sa mga ugaling pagabat iyo an harani sinda sa horizontal violence. Ini an pagdaug-daog sa kapwa tios na maski pwede man sanáng pasensyahan, dai basta-basta nakakapasensya. Dakulang kaibahan ini sa kakayahan nindang magpasensya sa may awtoridad asin poder. Madali ta sindang husgahan na arog sinda kaini ta dai sinda nakapag-adal. Mas hararom pa dyan an pinaghahalian kan horizontal violence. Saysay kan buhay-buhay kan kinapobrehan sa halawig na panahon an pig-uugatan kan ugaling ini. Kayâ an tabang ta iyo an pagtao nin mga oportunidad sa kinapobrehan na umuswag an saindang pagkasabot kan agi-agi kan saindang paglaban sa pandaug-daog tanganing mabulong an horizontal violence. 

An pagpadaba sa mga tawong pirming pigdadaug-daog dakol na haragadon na kaaraman. Magpadagos saná kita ta dai nasasayang an pagpadaba. An bunga kaini sarong banwaan na mapinadaba maski sa mga dipisil sabúton.

.