Nasa katahawan kita kan panahon nin katibaadan. Mantang igwa pang pandemya, igwa pa kitang aatubangon na krisis pan-ekonomiya. Sa presente, inaatubang ta man an mga isyung pulitikal asin kultural na dara kan mga paghirong lokal asin pan-kinaban. Kaining mga nakaaging aldaw, nadangog ta sa radyo, asin nadalan ta sa telebisyon asin sa Internet an mga agi-aging pulitikal na nagtapos sa pagtanggal kan prangkisa sa pinakadakulang ahensya kan midya sa Pilipinas. Saro saná ini sa mga sunod-sunod na mga hiro kan gobyerno na nagdara nin kahaditan sa mga tawo. 

Sa irarom kan mga agi-aging ini, yaon an gutom, kawaran nin trabaho, asin iba pang mga personal na krisis.

Sa mga panahon na ini, iisipon ta na mayo sa prioridad ta an mga urulay manungod sa arte asin kultura. Ano man nanggad ta iinuton ta an pagpagibo nin sarong rebulto imbes na paghanap nin pagbuhay sa arualdaw. An pandemyang ini an nagpagabat urog sa krisis pan-kultura sa satong banwaan. 

Sa tahaw kan mga katibaadan na ini, kinaulay ko an mga Bikolnon na pintor asin iskultor. Hinapot ko an sitwasyon ninda. Dai ta siguro aram, alagad dakol kitang mga pintor asin iskultor na sa paggibo saná kan saindang mga obra solamenteng nakakakua nin pambuhay sa sadiri asin sa pamilya. Alagad sabay sa pagsara kan mga negosyo, nagsasara naman an ibang mga art gallery na nagsisirbing tulay sa mga kolektor. Mala ta an iba ngani sainda, binayaan na an saindang mga pinta asin mga tigib.

Namumundo ako sa mga nangyayari na ini. An arte, kaiba na literatura asin iba pang mga gibong-kultural, iyo an boses asin kalag kan banwaan. Sarong rason kun tano ta mas minamati ta an kadikluman kan mga panahon na ini iyo an pagkawara kan arte asin kultura sa tahaw kan satong paghurop-hurop. May dakula asin hararom na kalot na kaipuhan mahipnuan.

May duwang kamawutan an kolum na ini: Inot, gusto tang tawan nin maninigong pagbisto sa higos asin husay an satuyang mga lokal na visual artist. Sinda an padagos na nagtatao nin kabansayan sa lawog kan arteng Bikolnon. Panduwa, mawot tang payamanon man an satong paghiling asin paghurup-hurop sa estetikong Bikolnon. Sa paagi nin pagtao nin rebyu sa mga piling gibo ninda, masisirni ta an sadiri tang pilososopiya nin kagayunan na haloy man na natambunan kan kolonyal na mga kaisipan.

Sa paagi kan kolum na ini, mawot kong ipabisto saindo an mga visual artists ta na may ugat sa Bikol. Dakol kitang mga pintor, iskultor, asin mixed media artist na dai pa bistado alagad may urag asin rarom an isip asin gibo. An iba sa mga visual artists na ini, pinabisto naman sa paagi kan pagpahiling kan saindang gibo sa The 416 Art Space, sarong sadit na art gallery sa kalabaan kan Bagumbayan Sur, Naga City. Alagad dakol pa kitang mabibisto. Sabi ngani kayan, an bulawan nakukua sa mga gilid, harayo sa katahawan. 

Para sa mga iba pang mga rebyu, pwede man nindo i-follow an satong FB page sa https://www.facebook.com/bikolvisualarts.

Padagos saná para sa Arteng Bikolnon!

.