Friday, November 08, 2024, 9:24am

Pandememe

Published on Saturday, August 15, 2020, 8:32pm

(Inot na Parte)

Aminon ta na—kan si mga nainot na semana kan enhanced community quarantine dakol sato an nagpralano na magin productive. May mga nagplano na makanuod nin mga bagong paagi nin pagluto, tapuson an thesis o research paper, o magbuo nin mga Gundam ta haloy naman nakatambak lang sa kwarto. An iba dyan may target weight loss o target health improvements pagkatapos kan quarantine. 

Sa kaso ko, sa inot na pag-implementar kan ECQ pigplano ko na makabawi sa pagbasa asin pagsurat. Pig-isip ko kaidto na baka may mahaman akong proyekto. Siguro sa pag-abot kan Mayo o Hunyo may libreng zine man akong iluluwas sa social media. Siguro maski sampulong rawitdawit tungkol sa buhay lockdown. O pwede man mga halipot na usipon dapít sa Naga sa panahon kan CoVid19.

An hapot—nadagos daw nin sanggatos na porsyento an saindong mga plano? Baka man may mga nagkapira na 100% an saindang success rate, pero sa mga kabistado ko, mas dakol an dai nagibo an gustong mga gibúhon.

Mala baga—mayo lamang akong naggibo kundi gibuhon an sakong mga take home na trabaho hali sa opisina. 

Nakakapilay talaga ining mga pangyayari. Pero intindido man ta bako man ining normal na kalamidad. Mati-mati ini kan bilog na kinaban. Bako ining bagyo kun sain naka-adapt na an mga Bikolano. Saro ining pandemya, kun sain gabos kita dai handa. Bawal muna maglakaw-lakaw sa luwas. Sararado an gabos na tindahan asin kakanan (food delivery lang po an pwede). Syempre sa arog kaining sitwasyon dakol an nag-iikot sa payo: tensyon, hàdit, pagkamundo, asin pagkasuya. Dipisil man talagang magin mahigos sa arog kaining pahanon urog na sa mga kadakol na mga makasuya asin mga makamundong pangyayari.

Pero: kun guràno katuninong sa luwas, abang ribok man sa laog kan social media. An pinakamaribok na lugar: Facebook, huli ta mahiwas asin dakol an offering kan plataporma. Bako lang status message an pwede tang i-upload. Pwede kang mag-upload nin mga picture asin video. May sub-feature pa na chat sa gilid. Halos nakakakubhan an pagdakol nin mga aktibidad sa social media, huli ta digdi nag-iikot an mga panibagong transaksyon, lalung-lalo na sa mga may work from home. Sa gilid kan mga urulay-ulay o transaction maririparo mo na dakulon man an mga nag-iirikot na “memes” sa Facebook asin Twitter. Sa panahon kan pandemya, may nagin importanteng trabaho ini.

Sagkod ngunyan, dipisil pang tawan nin makusog na depinisyon kun ano talaga an meme. Sa madaling hiling: ribok man saná iyan. Garo man lang updated na chain letter an mga iyan: tigpapasa-pasa maski kiisay gamit an “share” button. Sa meme pwede ka man magtao nin react icon o magkomento o magpadagos sa pagiging viral kaini. Sa mga tao na nadidipisilan iluwas an saindang mga gustong sabihon, mga agrangay—an mga meme an nagin paagi para sainda. 

Pwede tang sabihon (o aminon) na maski dai kita nagin productive kan mga inot na bulan, nagin productive kita sa pagpapaikot kan memes sa social media. Dai lang kita nag-aaram-aram ta sa sobrang babaw kan meme haros garo mayo lang. Pasilon man lang bagang pinduton an “share” button. Dikit na ngirit, pindot “share.” Dikit na anggot, pindot “share.” Mayong maginibo sa buhay ta mayo pang email hali ki bossing, pindot “share.” Pasilon na marhay an pagpapaikot sa mga arog kaini, sa punto na haros garo mayo man talaga nin kwenta. Pero! Kun babalikan: igwa sinda nin kadikit na kontribusyon.

Kan inot na mga semana kan lockdown may duwang klase nin meme (asin mga variations kaini) an nag-ikot sa Facebook asin Twitter (pati na sa Instagram asin sa YouTube). An inot: an problem solving meme kun sain may sarong picture na may mathematical problem. Kun nasimbagan mo: maurag ka. Pero kun sala an simbag mo, obligado kang i-share idto sa iba. Sa inot na hiling garo pasil man lang masimbagan an problema, pero kun babasahon mo liwat, medyo nakakaribong ini ta may mga linya na nagtatao nin ibang perspektibo o interpretasyon asin nakakaapekto sa saimong pagsimbag. Kun hiilingon mo sa comments section bako lang saro an mga simbag kan mga tao kundi manlainlain. Kun parareho man lang, malamang garo salâ iyan. May mga nauugma sa problem solving, alagad igwa man nagkakasuruya. 

Mapapansin mo na sa meme na ini, hababaw lang, pero inaarog nya man lang an mga palipas oras kan mga tawo kaidto. Rumdom ko an pagkakatapos kan bagyo nagtitiripon an mga aki sa sala o sa luwas para mag-iristoryahan. Kun dai nag-iiristoryahan, mahapot na lang bigla an saro nin kun anu-anong patuod o palaisipan asin maimbento nin sarong patiribayan nin simbag. Saro ining paagi kun papàno magpalipas oras o mag-cope sa mga pangyayari—an pagbawas sa estado nin hadit.  

An saro pang nagin sikat na meme kaidtong quarantine idtong mga picture o video kan sarong grupo nin mga Aprikano na nagbabarayli na may darang kabaong. Sa meme na ini, an inot mong mahihiling iyo an sitwasyon kun sain may tawo na yaon sa sarong posibleng aksidente. Iii-splice an lalawgon kan mga Aprikano (na nakapororma man pati) na nakatirindog, nag-aarabang. Pag naaksidente na, saka ilalaag tulos idtong video kun sain sinda nagbabarayli—may salak pa nin musika na “Astronomia” hali ki Victone & Iggy. Nakalamag man an mga Pilipino digdi kaya naggiribo man sinda nin sadiring bersyon kun sain mga lokal na footage nin aksidente an linalaganan ninda kadtong nagbabarayling Aprikano. Kadtong kasagsagan kan CoViD19 paranoia, dakulon an nagruluwas kaining manlainlain na bersyon. Makangirit dalanon, asin sa sobrang dakol kaini may mga nagkapirang compilations ka nang madadalan sa YouTube. 

Garo lang hababaw, pero pag naghahaloy na mamamatian mo na lang na ini nagtatao nin napapalain na pagkugos sa konsepto kan kagadanan—Fate? Nihilism? Absurdity? Pero, sa hiling ko, sarong coping o distraction ini para sato—na sa katahawan nin paranoia may arog pa kaining “kaugmahan”—mawara saná sa isip ta an tensyon. Minsan napaisip ako: garo moderno na bersyon man lang ini kan mga nursery rhyme na nabilog kadtong mga nainot na pandemya, arog kaini:

“Ring-a-ring-a-roses,
A pocket full of posies,
A-tishoo! A-tishoo!
We all fall down.”

Ngunyan na Agosto, kan nakakaluwas na liwat an mga tawo, nagbawas naman an mga arog kaidtong meme (saka kun mapapansin nindo halipot talaga an lifespan kan meme, ta ka-lìpot man saná ini kan attention span kan mga tawo ngunyan). 

Magayon man balikan asin pag-adalan pa an mga arog kaini. Mapapaisip ka man talaga kun papàno na sa kadakul-dakol na nag-iirikot na meme, sinda an naghaloy nin duwang bulan. Nakatabang man sinda sa pag-cope sa mga nangyayari, alagad nagin sarong paagi ini nin pag-“share” kan ekspiryensya nin sarong kolektibo kun sain kabali kita.

.

Jay Salvosa
Myembro si Jay Salvosa kan sarong comms team nin eskwelahan, kaya babad na babad sya social media. Minsan dai nya na aram kun ano an totoo asin kun ano an birtwal.

0 Comments

Submit a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Importanteng Paisi: An Magbikol Kita minatao nin galang asin nagmimidbid sa katalingkasan kan lambang kag-ambag na parasurat na makapaglahayag kan saiyang personal na ideya, opinyon, o panànaw, sa pagtubod na ini nakasusog saka nakagamot sa pag-adal, pagsaliksik, asin hararom na paghurup-hurop. An indibidwal na mga artikulo dai nagsasalming sa pangkagabsan na paninindugan kan Magbikol Kita.

Kag-ambag na mga Parasurat

Kenneth Isaiah Ibasco Abante

Khryss Arañas

Mae Diane Azores

Nephtaly Botor

Niles Jordan Breis

Luis Cabalquinto

Jethro Calacday

Greg S. Castilla

France Clavecillas

Christian Dy

Maria Leny Felix

Dennis B. Gonzaga

Jaya Jacobo

Jingjin 淨近

Victor John Loquias

Vic Nierva

Pen Prestado

Joseph Reburiano

Adrian V. Remodo

Aika Robredo

Ronald ‘Bong’ Rodriguez

Jenn Romano

Javier Leonardo Vitug Rugeria

Jay Salvosa

Sari Saysay

Jonas Cabiles Soltes

Kerwin Orville Tate

P. Francis Tordilla

Melba T. Vera Cruz

Ernie Verdadero

Magbikol Kita is published by

We create blogs, videos, websites, graphics, and social media content so you can engage customers online and offline. Visit Creative Coconut Ph for ideas and to contact us.

Resibihon an mga artikulo sa email

Magsubscribe sa mailing list kan Magbikol Kita. Resibihon an mga artikulo direkta sa saindong email.

An Magbikol Kita sarong adbokasiyang nagtutulod, nagpapararom, asin nagpapahiwas kan paggamit sa mga tataramon na Bikol sa online na kinaban. Orihinal ining sarong midyum nin paghiras nin kaaraman dapit sa lenggwaheng Bikol para sa mga nagtutukdo asin nag-aadal kan tataramon. An paghimo kan website na ini sarong lakdang nin pagpahiwas kan sakop asin abot kan Magbikol Kita tanganing magin sarong kamalig nin impormasyon para sa mga Bikolnon—asin mga buót makanuod kan tataramon—yaon man sinda sain sa bilog na kinaban. Madya na, Magbikol Kita!

Para sa mga buót maghiras nin mga artikulo, opinyon, suhestyon, asin iba pang buót nindong ipaabot samuya, mag-email sa [email protected] o imessage kami sa contact form sa ibaba.

An ortograpiya asin istilo sa lenggwahe na ginagamit kan Magbikol Kita nakasusog sa ginagamit kan Mother Tongue-Based Multilingual Education (MTB-MLE) kan Departamento kan Edukasyon. Ini tanganing an anuman na maipublikar sa idea hub na ini pwedeng magamit kan mga eskwela, urog na sa mga pampublikong eskwelahan.

I-message sana kami para sa mga hapot o anuman na buót nindong ipaabot sa samuya.

13 + 8 =

Magbikol Kita © 2021 Reserbado an gabos na karapatan