Habo ta man o gusto, an tataramon na Bikol iyo an saro sa mga mayor na lengwahe sa Pilipinas na minimidbid kan kan Departamento kan Edukasyon.

Problema saná ta mantang nagdadakol an populasyon sa rona kan Bikol nagdidikit man lugod an nag-uusar kan mother tongue o sadiring tataramon.

An rason iyo man sanea an edukasyon na pigtutukdo sa eskwelahan, (English an medium of instruction), nadadangog sa radyo asin telebisyon, asin nababasa sa mga dyaryo asin magasin, pati na sa social media.

Saro pa iyo an pagsakop sato nin ginatos na taon kan mga Espanyol asin mga Amerikano, kun kaya haros nawaraan lugod kita nin pagtubod sa satuyang tataramon, kultura, asin historya. An Espanyol saro kuta sa pinakamagayon na lenggwahe sa kinaban pero dai man pigtukdo sa mga Indyo asin kinapobrehan ta habo kan mga mananakop na makanuod an mga nasasakupan.

Kan mapalayas an mga Kastila asin kita nagin independente, tinukduan man kuta kita nin English kan mga Amerikano alagad ginibo kitang “little brown Americans.” Pinoy an itsura pero huli sa tataramon na English an satong pangaturugan, an laog kan satong hutok asin satong kalag nagin pan-Amerikano na. Mayo na kitang sadiring identidad o pagka-Pilipino.Kaya pati pagtaram kan sadiring lenggwahe liningawan ta, nasusupog kita na magtaram nin Tagalog, Pilipino, Cebuano, Kapampangan, Panggalato, Ilokano,Ilonggo,Waray, o Bikolano.

Pirit kitang magtaram o magsurat nin English maski taraplis. Lalo na kun burat. Maski tawong dai man tatao pirit na pigtutukduan an mga aki maski sarala an saindang pronunciation asin grammar. Igwa ngani akong bistadong taga-Buhi na parasurat na nag-aablada na an saiyang isip English pa.

Problemado ngonyan an mga mapatukdo, mga magurang, mga aki sa pag-adal kan mother tongue urog nang gayo ta sa Bikol saná iba man an Bikol sa Naga, iba man sa Rinconada, Camarines Norte, Albay, Catanduanes, asin Masbate.

Pero dai kamo matubod na an mga Bibliyang Bikol asin Misal kan Simbahan na Katoliko gamit an lenggwaheng Bikol (Bikol sa Naga) asin ginagamit man sa intirong rehiyon.

Kaya mayong maraot na tatao kitang magtaram o magsurat nin English, Tagalog, o iba pa basta dai ta paglingawan an lenggwaheng Bikol.

Dapat sa harong, sa tinampo, o sa eskwelahan magtaram kita kan mother tongue. Isurat ini sa mga bareta, sa Facebook, sa mainstream media, urog na sa mga dyaryo lokal. Tukduan ta an mga dayuhan na makanuod kan satuyang mother tongue.

.