Dear Emmanuel,

Nagngangalas ako saimo. Saro ka sa inaapod na “paradoxical figures”.  

Ipinangaki ka sa sabsaban. Mayong doktor. Mayong nars. Yaon sana an saimong ama asin ina. An nakapalibot saimo mga manlainlain na hayop. Para sakuya, kun sain ka ipinangaki, simbolo nin simpleng buhay asin pagpakumbaba. 

Saro pang nakakangalas iyo na tulong hading gayo hali sa hararayong lugar an mga nainot na nagbisita saimo, anas may darang regalo. Sigun sa kasuratan, pinukaw kan mga angel an katuninungan kan bangi sa paagi kan saindang mga awit. Garo baga grabe an kaugmahan kan si mga angel. Tano daw?

Iba-iba an apod saimo kan mga tawo: Messiah, Great Counselor, Emmanuel, Aki ni David, Aki nin Dyos, Marhay na Pastor, asin iba pa. Nakakaribong kun minsan. Siisay ka man nanggad?

Mantang na nagdadakula ka, nadiskubre mo na an kinaban palan bagong perpekto. May mga tawong pasaway. Kadaklan sa mga pulitiko asin relihiyosong lider kan kapanahunan mo kontra sa mga pigtukdo mo. May mga tawong dai bilib saimo ta mayo ka man poder o yaman na maipahiling. Bakong malinaw kun ano an pinag-adalan mo.

Kwinestyon an saimong pagkatao: Aki ka man sana daa nin sarong karpintero. An hiling saimo sarong instigador na may maraot na intensyon. Kaya may mga tawong gusto kang ipadakop sa mga awtoridad. Kun buhay ka ngunyan, na panahon siguradong subersibo an apod saimo.

Mala ta maski si mga barkada mo, binayaan asin inabandona ka baga kan nagkaipitan na. Binenta ka pa kan saro mong disipulo. Haros dai ko maisip kun ano si iniisip mo asin namamatian kan mga oras na ito. Sa katapusan, solo kang ipinako sa krus, sa tahaw pa nin duwang parahabon.

May mga nagharapot kaidto sagkod ngunyan: Kun Dyos ka, ano ta nagpapako ka sa krus?

Habo kong pag-urulayan an saimong pagkabuhay pagkaagi nin tulong aldaw ta panô ini nin misteryo. Mas lalong mariribong an mga tawo.

An gusto kong ipaabot saimo sa surat na ini, iyo an mga iniisip ko ngunyan na harani na an Pasko. Tutal saimo nagpuon an Pasko. Kun dai ka ipinangaki, mayong Pasko.

Kan ako aki pa, an hiling ko sa Pasko sarong maugmahon na aldaw. May masisiram na mga kakanon pag-abot kan Noche Buena. May mga regalong nakapalibot sa ibaba kan Christmas tree. Halos arualdaw madadangog mo an magagayon na mga kanta na nakakapagtao nin kaugmahan asin pagláom. May mga aki asin mga hoben na nagkakaranta nin Christmas songs sa mga programa sa eskwelahan. Sa mga Christmas cards na mareresibe mo, may nakasurat:  Katuninungan. Kaugmahan.

Alagad dai ko maibitaran na haputon an sadiri ko ngunyan kun sagkod na sana talaga sa arog kaining mga aktibidad an kahulugan kan Pasko. Minaluwas na garo taunan na ritwal sana an Pasko. Hilinga ta pirang taon nang pigseselebrar an Pasko, pero ano ta mayo pang katuninungan o tunay na kaugmahan sa kinaban?

Sa kundisyon kan Pilipinas ngunyan, garo dipicil man an magin maugma bako sana ta may pandemya, kundi gulpi an nagtitios resulta kan apat na bagyong uminagi. An katuninungan garo baga sa pangaturugan sana ta sige an pag-abuso sa karapatan pantawo.

Labing kwarentang taon na an nakaagi kan ginadan kan militar an saro kong amigo. An “kasalan” nya saro syang aktibista na imbwelto sa pagbabago kan sosyudad. Magpapasko kaidto pero dai ako nagin maugma.

Arog mo man, Emmanuel,  itinao kan amigo ko an saiyang buhay tanganing an ibang tawo mabuhay na may dignidad. Duman ko napag-isip-isipan na mas sublime palan an life-giving, arog kan ginibo mo, kisa sa gift-giving, arog kan ginigibo kan kadaklan kun Pasko.

Ining mga nakaaging aldaw o bulan, may mga aktibista o dating aktibista na basta na sanang dinarakop asin kinakasuhan nin mayong katutuuhan.  An iba mayong swerte na binabaradil sa katahawan kan bangi arog kan mga senior citizens na sinda Eugenia Magpantay saka an agom nyang si Agaton Topacio.

Kan nakaaging Disyembre 15 ngunyan na taon, binadil si Dr. Mary Rose Genisan Sancelan asin an agom nyang si Edwin sa Negros Oriental. An rason iyo an saiyang pagsirbi sa mga tawo sa Guihulngan bilang doktora. Imbes na tawan syang onra, bala an itinao saiya.

Aram mo, Emmanuel, kun naiisip-isip ko an nagin buhay mo puon sa sabsaban sagkod sa pagkagadan mo sa krus, dai ko maibitaran na maghapot:  Nuarin kaya magkakaigwa nin tunay na katuninungan asin kaugmahan na kun sain mayo nang pag-abuso sa karapatan pantawo? 

Bakong saro sa mga rason na nagin tawo ka iyo na tanganing isalbar mo an tawo sa gabos na kasàlan, arog kan opresyon sa ekonomiya (economic oppression), pag-abuso sa karapatan pantawo, kurapsyon, pag-abuso sa mga kababaihan, asin iba pa? Buót sabihon “total salvation” kan tawo, bako sana kan saiyang kalag.

Ano, tama ako o sala?

Mawot ko kuta na mamundag ka giraray ngunyan na taon tanganing maipasabot mo sa mga tawo an tunay na kahulugan kan saimong pagkamundag o tano ta nagin tawo ka. May social media na ngunyan kaya mayo kang problema sa pagpalakop kan saimong kaisipan o mga gustong itukdo. Pero gulpi pa man siguro an dai matubod saimo.

Kaya an hinahagad ko na sana saimo ngunyan na Pasko iyo na i-remind mo an mga tawo na an Pasko bako sanang pagtao nin mga regalo o magdangog nin mga kantang pamasko o magsimba nin syam na sunod-sunod na aldaw. An Pasko nasa puso saka sa gibo sa arualdaw.

Sana itao mo sakuya ining pamaskong hinahagad ko.