Labi na ka-materyalistiko san kinaban. An pagkamateryalistiko ta pati, idinurog ta na sa saláng pag-isip na tama an ngamin na pagal. An pag-isip ta na ngana, pag indi kita nagatrabaho, ayo problema sàtun. Pag-una natin, an pagpahingalo, kaugakan. Pag maisdal, ibig sabihin maigos. Kaya, kita na. Pirmi baga kitang pagal.

Ihiras ko saná sainyo ang ang naukodan ko sa investing. Sa ngamin na taon na naga-invest ako (puon second year sa kolehiyo), su mga taon na wara ako maray ginibo, amo man su mga pinakadakulo ang nagin delihensya ko. Maski ngana, pakapili ko nin matanos na “stock,” wara na maray ako pinagagibo sa portfolio ko. Siguro, dakol na ang magbakal ako nin tulo o apat na stock sa usad na taon. Indi ko na pinagabukod ang mang-itu-ito na pagbabago sa presyo nin stock.

Pag maiwag ka kaya sa investing, kadakol desisyon na dapat makuko mo nin tama: Dapat tama an pakabakal mo. Dapat sa tamang presyo ko magpabakal. Dapat sa tamang presyo mo gilayon babakalon. Aw, inda. 

An gibo ko, inadalan ko nin ulay na panaon an stocks na ngilala ko nang maray. Nagasaray na ako san nin kwarta pambakal. Di saná ako nagaparaiwag. Pag buminaba sa presyong gusto ko, urusadan ako mibakal nin dakula. Pag buminagsak pa lalo, didugangan ko saná an nabakal ko na. Kina, indi na ako nagaiwag gilayon hanggang di ko naabot ang presyo na gusto ko. O, sagkod sa indi pa ako kumbinsidong sala su desisyon kong magbakal. Ito sana an desisyon na kaipwan kong gibuon, kina indi ko pa kaipwan magbayad nin buwis dangan komisyon ta indi man ako naga-iwag.

Baga man saná ako nangaoy. Pag sige an iwag-iwag mo, wara ka man madadakop. Alerto ka saná habang nagpahingalo. Pag ayo oportunidad na kita nang maray, kuon mo tulos nin bilog na kusog na natipon mo sa pagpahingalo. 

Sa trabaho, nalipngan ta man pirmi an magpahingalo. Lalo nganang CoViD19, na lingaw na natun na iseparar an oras para sa balay dangan an oras para sa trabaho, ta sa balay an trabaho. Importante an magpahingalo.

Sa Europa, ngilala an mga Aleman na ‘mahigos’. Alagad, bukon man halawig an oras na ibibutang ninda sa trabaho. Kadakul nganing bakasyon sa Germany. Nasa 20 aldaw an bayad na bakasyon sa Germany, kada taon. Lain pa dyan an mga holiday. An regular na Aleman, nasa 34.9 na oras saná an pinagatrabaho sa usad na semana. Sa bilog na European Union, nasa 36.4 na oras an pagtrabaho kada semana.

Kita sa Pilipinas, nasa 43.2 oras kada semana an trabaho. Wara pa dyan an traffic. Nyanga ta mas asensado an mga nasyon na mas dakol an pahingalo kisa satun?

An turo sa mga Heswita pag-abot sa trabaho, non multa sed multum. Bukon kantidad kundi kalidad. Kun pagal ka sa traffic, dangan indi ka man nakaturog nin tultol, makatrabaho ka daw na marayon? Kaalaba barang sang thesis mo, wara man bagong mauukudan an kinaban sa gibo mo, para kisay, o para sadin an pagparapagabi mo para maabot su minimum word count? Kadakol ta barang subject sa eskwela, hindi man kita tituruan mag-adal dangan mag-isip, wara man kita maiingukudan. Malang bugat barang pati san mga libro sa elementary, kun sarala man an nakasurat, pagal dangan gasto barang.

Syempre, dipisil kun nasa sistema kita na prayoridad an kantidad sa kalidad. Kaya ngani pirmi kong pinagaduon na importante an sumurog sa mga iwag para mapakaray an sosyudad. Pero rebelyon man an magsayuma sa trabahong lampas sa oras. Habang pinabayaan ta kaya an sistema na kaunon pati an oras ning pahingalo, lalong pinararom ta an kulturang abusado sa pagkatawo natun. 

Kung indi mo man kaipwan magtrabaho, indi mo pagpiriton an sadiri mo na magtrabaho. Pirming daog san trabahong inadalan ang trabahong inidali. Syempre, pag-abot sa pag-adal, daog san nakapahingalo an pagal dangan pirot. Magpasiguro kita nin oras para sa sadiri.

.